O fenomenie szpitalnictwa opowiedzą zabytki archeologiczne, dokumenty pisane oraz ilustracje. Poruszane zagadnienia zostaną rozwinięte w publikacji, cyklu bezpłatnych spacerów kuratorskich i zajęć dla seniorów.
Pierwsze wzmianki o rozwoju gdańskiego szpitalnictwa pochodzą z okresu panowania krzyżaków, zakonu którego misją była opieka nad chorymi podróżnymi na terenie Ziemi Świętej. Początkowo instytucje szpitalne zakładano przy kościołach. Najwcześniej powstał czynny do 1382 r. Szpital Świętego Ducha (1310-1311). Na przełomie XIV/XV w. powstały szpitale: Bożego Ciała (1351), św. Barbary (1387), św. Elżbiety (ok. 1393), znajdujący się poza murami miasta lazaret oraz szpital dla marynarzy przy kościele św. Jakuba na Młodym Mieście (1414).
W epoce nowożytnej działalność gdańskich instytucji podlegała procesom specjalizacji. W 1541 r. w Szpitalu Świętej Elżbiety utworzono wydzielony oddział dziecięcy. W 1549 r. powstał oddział dla umysłowo chorych. Osoby cierpiące na zaburzenia w całej Europie zamykano wówczas w więzieniach, bądź - w wielu przypadkach - uznawano za opętane. W XVII w., w związku z zagrożeniem epidemią dżumy, na terenie Gdańska stworzono dom dla zadżumionych.
Na przygotowanej przez dr hab. Adama Szarszewskiego oraz dr Piotra Paluchowskiego wystawie znajdzie się około 50 oryginalnych eksponatów oraz ryciny, grafiki ilustracje i XIX-wieczne zdjęcia, które ilustrują zwykły dzień grup społecznych korzystających z usług szpitali gdańskich. Wśród prezentowanych zabytków warto zwrócić uwagę na przywilej króla Zygmunta II Augusta z 1552 r. dla gdańskiego sierocińca przy szpitalu św. Elżbiety, a także liczne przedstawienia gdańskich szpitali z okresu nowożytności (w formie oryginałów i reprodukcji).
Na salach wystawowych zostanie zaprezentowany także wyjątkowy kartusz natrumienny ze zbiorów Muzeum Archeologicznego w Gdańsku odnaleziony w 2009 r. w kościele św. Jakuba. W przeciwieństwie do swoich odpowiedników można go przypisać konkretnej osobie - należał do mieszczanina gdańskiego Gotthilfa Bergemanna. Zabytek zawiera także inskrypcję informującą o żywocie zmarłego.
Wystawę można zwiedzać od 4 grudnia br. do 29 marca 2020 z wyłączeniem poniedziałków, wtorków i dni świątecznych. Posiadacze Karty Mieszkańca mogą zobaczyć wystawę nieodpłatnie. Obowiązujące do końca 2019 r. ceny biletów wynoszą 10 zł / indywidualny, 5 zł / ulgowy i 20 zł / bilet rodzinny (1–2 dorosłych i 2–6 dzieci do lat 18).
W lutym i marcu 2020 r. odbędzie się cykl oprowadzań kuratorskich. Promocja publikacji kuratorów wystawy zaplanowana jest na 6 lutego 2020 r.
Zwiedzanie wystawy
Kiedy?: 4 XII 2019 r. – (informacja o zamknięciu wystawy zostanie podana wkrótce) z wyjątkiem poniedziałków, wtorków oraz dni świątecznych
Gdzie?: Dom Uphagena, ul. Długa 12
Wstęp: 10 zł / normalny; 5 zł / ulgowy; 20 zł rodzinny (1–2 dorosłych, 2–6 dzieci do lat 18) (ceny obowiązują do 31 XII 2019), bezpłatnie w ramach Karty Mieszkańca
Wernisaż
Kiedy?: 3 XII 2019 r., godz. 15:00
Gdzie?: Dom Uphagena, ul. Długa 12
Wstęp: bezpłatny
