Nowe świątynie Gdańska w okresie Polski Ludowej – Przymorze
Kiedy?: 24 listopada 2018 r., godz. 15:00-16:00
Gdzie?: Plac przed kościołem pw. NMP Królowej Różańca Świętego, Plac Najświętszej Marii Panny 1
Wstęp: bezpłatny, wystawa potrwa do 10 grudnia
Wystawa opowiada o okolicznościach powstania oraz zaangażowaniu mieszkańców Przymorza w tworzenie parafii oraz budowę na swoim osiedlu kościoła NMP Królowej Różańca Świętego, popularnie zwanego „Okrąglakiem”.
W styczniu 1957 r. w Oliwie „za torami”, jak nazywano tereny przyszłej dzielnicy, zawiązał się Komitet Budowy przyszłego kościoła. Do tej pory wierni tam mieszkający w liczbie około 5 tys. należeli do parafii katedralnej, a do świątyni mieli kilka kilometrów. Zamiar zbudowania kościoła trafił na listę dezyderatów kurii biskupiej i w kwietniu 1957 r. został oficjalnie zaakceptowany przez władze wojewódzkie.
Kolejne lata to proces powstawania najpierw kaplicy, a następnie jednego z najbardziej niezwykłych kościołów Gdańska, zwieńczony poświęceniem świątyni w 1976 roku.
Nowe świątynie Gdańska w okresie Polski Ludowej – Stogi
Otwarcie wystawy plenerowej
Kiedy?: 1 grudnia 2018 r., godz. 15:00
Gdzie?: Kościół pw. Świętej Rodziny, ul. Krucza 12
Wstęp: bezpłatny, wystawa potrwa do 21 grudnia 2018 r.
Po zakończeniu II wojny światowej Stogi, zwane wówczas Siankami, wchodziły w skład parafii Matki Bożej Bolesnej na Dolnym Mieście, lecz znaczna odległość od kościoła parafialnego rodziła problemy natury duszpasterskiej. Rosnąca liczba mieszkańców przyczyniła się do utworzenia w 1948 roku samodzielnej parafii pw. Świętej Rodziny oraz zaadaptowania na cele sakralne budynku dawnej kawiarni hotelowej pod dzisiejszym adresem ul. Krucza 12.
Wysiłkiem mieszkańców wkrótce powstała niewielka kaplica dla około 1200 osób, ale wkrótce potrzeby okazały się większe stąd starania o budowę kościoła „z prawdziwego zdarzenia”. Okoliczności były jednak nieprzychylne dla parafian. Mimo zlecenia i powstania imponującego projektu nowej świątyni w 1967 roku, ostatecznie zgodzono się jedynie na rozbudowę pierwotnej kaplicy.
Nowe świątynie Gdańska w okresie Polski Ludowej – Zaspa
Wernisaż wystawy
Kiedy?: 5 grudnia 2018 r., godz. 17:00
Gdzie?: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna (Filia nr 6), ul. Pilotów 3
Wstęp: bezpłatny, wystawa potrwa do 31 grudnia 2018 r.
Przy projektowaniu Zaspy władze komunistyczne „zapomniały” o zlokalizowaniu tam kościoła. Miało to być kolejne socjalistyczne osiedle Polski Ludowej, w pełni laickie, wolne od religijnych „zabobonów”.
Zdecydowana większość mieszkających tam gdańszczan była jednak katolikami, którzy chcieli uczęszczać do własnej świątyni oraz posyłać dzieci na naukę religii. Wystawa ukazuje proces tworzenia zaspiańskich parafii pw. Opatrzności Bożej oraz św. Kazimierza i budowę tutejszych kościołów, które wzniesione zostały przede wszystkim dzięki chęciom do pracy mieszkańców osiedla.
Inwestycje nie byłyby możliwe, gdyby nie ich ogromne zaangażowanie. Wielu z mieszkańców spontanicznie poświęcało swój czas prywatny. Przychodzili na budowę bez względu na wiek i umiejętności, przy lżejszych pracach pomagały kobiety i dzieci. Zdarzało się, że w pracach uczestniczyły całe rodziny. Mieszkańcy Zaspy udowodniali, że razem są w stanie dokonywać wielkich rzeczy. Na placu budowy, pod okiem duszpasterzy zawiązywały się nowe więzi społeczne, integrowały wspólnoty parafialne.
Wystawy są częścią projektu „Kościół obywatelski. Budowa gdańskich świątyń w okresie Polski Ludowej”. Projekt dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w Warszawie w ramach Programu "Patriotyzm Jutra".
