Digitalisation
Digitalizacja w Muzeum Gdańska
Strategia cyfrowa 2016-2018
Ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego określane angielskim terminem re-use, jest kluczowym elementem strategii cyfrowej MHMG. Muzeum dąży do jak najszerszego udostępniania zasobów cyfrowych w celu przyczyniania się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego, wzrostu zadowolenia obywateli i rozwoju gospodarczego.
Poza stroną główną instytucji, muzeum będzie również dążyło do publikowania zbiorów w portalach krajowych i europejskich agregujących zbiory dziedzictwa kulturowego, w tym co najmniej na portalu Europeana.
Muzeum jest zainteresowane udziałem w krajowych i międzynarodowych projektach, których celem jest upowszechniania wiedzy o dziedzictwie kulturowym, tak materialnym jak i niematerialnym.
Digitalizacja realizowana jest z uwzględnieniem następujących zasad:
- COPE - Stwórz Raz, Publikuj Wszędzie (ang. Create Once, Publish Everywhere)
- Udostępnianie metadanych zgodnie z metodą Linked Data (Dane Powiązane) oraz gdy będzie prawnie taka możliwość Linked Open Data (Otwarte Dane Powiązane)
- Tworzenia plików wzorcowych w najwyższym natywnym formacie aparatu (tzw. RAW)
Powołany w 2016 roku Dział Digitalizacji realizuje strategię cyfrową na lata 2016-2018. Kierunek rozwoju ujęto w cele zgodnie z metodyką SMART. Są to:
- Wysoka jakość udostępnionych zasobów cyfrowych online, skutkująca zwiększonym zainteresowaniem użytkowników Internetu.
- Rozwój w obszarze digitalizacji mający zapewnić muzeum miejsce wśród wiodących instytucji w kraju w zakresie dokumentacji cyfrowej i udostępniania. Osiągniecie celu ma przyczynić się do zwiększenia roli muzeum w sektorze kultury, poprzez zapewnienie wysokiej jakości udostępnianych zasobów i uwzględnienie potrzeb użytkowników. Dzięki nabytemu doświadczeniu i kompetencjom kadry, muzeum powinno zaangażować się w prace sektora w zakresie opracowania najlepszych praktyk czy wytycznych dla digitalizacji i udostępniania zasobów cyfrowych.
- Znacząc wzrost rozpoznawalności muzeum w regionie i kraju. Osiągnięcie celu ma przyczynić się do wzrostu rozpoznawalności muzeum przez obywateli w kraju, jak również specjalistów sektora kultury, w tym zwłaszcza muzeów. Pośrednią korzyść ma stanowić zwiększenie zaangażowania w projekty krajowe i europejskie z zakresu digitalizacji.
Zrealizowane cele mają zapewnić mierzalne efekty:
Efekty:
- Udostępnione zasoby online (co najmniej 2000 obiektów).
- Rozbudowana infrastruktura (studio fotografii cyfrowej, repozytorium cyfrowe, strona do publikowania zbiorów muzeum).
- Nabyte umiejętności i zbudowane kompetencje kadry (szkolenia, warsztaty, stosowanie dobrych praktyk).
- Zapewniona efektywność i jakość wytwarzanych zasobów cyfrowych (procedury digitalizacji i monitoring workflow, ewaluacja wyników).
Zadania:
- Inwestycje (przeprowadzenie zaplanowanych inwestycji)
- Szkolenia (przeprowadzenie szkoleń)
- Procedury (stworzenie i wdrożenie procedur)
- Digitalizacja (selekcja zbiorów i przeprowadzenie digitalizacji)
- Udostępnienie (udostępnienie cyfrowych zasobów online)
Potrzeby:
- Środki (finansowanie zadań)
- Regulacje wewnętrzne (organizacja pracy i rozpoczęcie procesu digitalizacji)
Realizacja: do końca 2018 roku.
Standard nazewnictwa i katalogowania plików dokumentacji wizualnej zbiorów muzealnych KAPER
Standard przeznaczony jest do opisu plików graficznych 2D dokumentujących zbiory muzeum. Powstał na potrzeby Muzeum Gdańska w 2016 roku, przy czym został opisany w sposób umożliwiający zaadaptowanie do potrzeb innych muzeów oraz do implementacji w systemach zarządzania zasobami cyfrowymi w zakresie plików graficznych (ang. DAM).
Nazwa standardu jest akronimem głównych kategorii: Konserwacja, Archiwum, Publikacja, Ewidencja, Reportaż, pozwalających określać dedykowany obszar zastosowania plików.
Standard opisuje strukturę katalogowania danych w wariancie bez wykorzystania jakiegokolwiek specjalistycznego systemu informatycznego, przeznaczonego do zarządzania multimediami (ang. DAM). Dzięki temu może być zaadaptowane również przez najmniejsze muzea nie posiadające budżetu i kompetencji do zakupu i zarządzania wyspecjalizowanym systemem.
Standard nie obejmuje zagadnień wykonywania kopii bezpieczeństwa i archiwizowania. W tym zakresie należy stosować praktyki zalecane przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów oraz normy branżowe ISO.
Standard udostępniony jest na zasadach Creative Commons 3.0, Uznanie Autorstwa i Użycie Niekomercyjne (CC 3.0 BY NC). W przypadku modyfikacji należy wyraźnie zaznaczyć, że jest to nowa wersja standardu przez nadanie nowej nazwy.
Standard jest wdrożony i rozwijany w Muzeum Gdańska.
Standard nazewnictwa i katalogowania plików dokumentacji wizualnej zbiorów muzealnych KAPER można pobrać poniżej:
"DigiMuz"
Międzymuzealna Grupa do spraw Digitalizacji
Muzeum Historyczne Miasta Gdańska współtworzy, od chwili jej zainicjowania w 2008 roku, Międzymuzealną Grupę do spraw Digitalizacji DigiMuz. W skład grupy wchodzą od 2016 roku następujące muzea:
Muzeum Archeologiczne w Gdańsku
Muzeum Gdańska
Muzeum Narodowe w Gdańsku
Muzeum Zamkowe w Malborku
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku
Jest to jedyna regionalna sieć współpracy mająca na celu wymianę dobrych praktyk w zakresie digitalizacji w Polsce. Obecne obszary aktywności to: kontrola słownictwa, zarządzanie procesem digitalizacji, dokumentacja fotograficzna muzealiów.
Dział Digitalizacji Muzeum Gdańska reprezentuje Muzeum Gdańska w Międzymuzealnej Grupie do spraw Digitalizacji DigiMuz.
Więcej informacji o działalności Międzymuzealnej Grupy do spraw Digitalizacji znajduje się tutaj.
Zrealizowane działania w oparciu o środki zewnętrzne
Projekty digitalizacji
Dotychczas Muzeum zrealizowało następujące działania w oparciu o fundusze krajowe:
Dotacja celowa na budowę wyposażenie pracowni digitalizacji udzielona przez Gminę Miasta Gdańska (2016)